Garść informacji o Radomiu

Radom to jedno z miast położonych na terenie województwa mazowieckiego. Miasto jest obecnie siedzibą powiatu. Leży nad rzeką Mleczna. Słynie dzisiaj między innymi z organizowanych co dwa lata Międzynarodowych Pokazów Lotniczych Air Show. W przeszłości było świadkiem wielu ważnych wydarzeń, które na trwale zapisały się nie tylko w historii Radomia, ale całej Polski.

Kilka słów o historii miasta

Nazwa miasta od imienia Radom. W rejonie zajmowanym dzisiaj przez Stare Miasto, w dolinie rzeki Mleczna już w VIII wieku został założona osada. Istniała ona do końca wieku XIX. W II połowie następnego stulecia rozpoczęła się budowa grodu obronnego. Pierwsza pisemna wzmianka o Radomiu pochodzi z roku 1155. Radom został wymieniony w bulli wydanej przez papieża Hadriana IV. W II połowie XIII wieku Stary Radom otrzymuje prawa średzkie. Założycielem Nowego Radomia był król Kazimierz III Wielki. Nowy Radom został założony w roku 1340. W roku 1360 miasto otrzymało prawo magdeburskie. W latach 1360-1370 z inicjatywy króla Kazimierza Wielkiego w Radomiu zostaje wzniesiony zamek, ratusz i kościół farny. Miasto zostaje też otoczone murami obronnymi. Od XV do XVIII wieku Radom był siedzibą sądu grodzkiego i ziemskiego. Niezwykle ważne wydarzenie nie tylko w dziejach Radomia, ale całej Rzeczypospolitej miało miejsce 18 grudnia 1401. Tego dnia została w Radomiu podpisana unia wileńsko-radomska. Patronem współczesnego Radomia jest królewicz Kazimierz. Na patrona wybrano go być może dlatego, że przez pewien czas (w 1481 roku) królewicz przebywał w mieście sprawując stąd rządy w królestwie w zastępstwie króla Kazimierza Jagiellończyka, który w tym czasie przebywał na Litwie. W 1505 roku w Radomiu obraduje sejm, który uchwala słynną konstytucję Nihil novi. Także w tym roku obradujący w Radomiu sejm zatwierdza Statut Łaskiego. Na początku XVII Radom staje się siedzibą Koronnego Trybunału Skarbu. Prężnie rozwijające się miasto niszczy pożar, który wybuchł w roku 1628. Przemysłowy rozwój Radomia związany jest z osobą Fryderyka Augusta Schniersteina. To on zakłada w Radomiu w roku 1818 pierwszą fabrykę garbarską. W 1901 roku w mieście zostaje uruchomiona pierwsza elektrownia. Pozwoliło to na założenie w mieście sieci oświetleniowej. W 1939 roku po wybuchu II wojny światowej Radom zostaje mianowany stolicą dystryktu radomskiego, wchodzi w skład Generalnego Gubernatorstwa. Miasto zostało zajęte przez Armię Radziecką 16 stycznia 1945 roku.

Przemysł w Radomiu

Radom jest miastem, które bardzo często kojarzone jest z przemysłem garbarskim. Pierwsza fabryka garbarska – jak już wspomnieliśmy – została założona w 1818 roku. Dzięki produkcji garbarskiej miasto mogło przez wiele lat bardzo prężnie się rozwijać. Kolejnym po Fryderyku A. Schniersteinie fabrykantem był Ludwik Karsch. Ludwik Karsch zakłada w mieście kolejną fabryką garbarską, właścicielem następnej był Karol Frohlich. Oprócz fabryk będących własnością tych trzech fabrykantów w mieście działało także wiele mniejszych garbarni. Garbarnie budowane były na peryferiach miasta, działały między innymi na Zamłyniu – obecnie jest to jedna z dzielnic miasta. W 1936 roku Radom zostaje włączony do Centralnego Okręgu Przemysłowego. Jeszcze w 1922 roku zostaje podjęta decyzja o wybudowaniu w mieście fabryki broni. 5 lat później w fabryce została uruchomiona produkcja. Po zakończeniu kampanii wrześniowej radomska fabryka broni zostaje przejęta przez Niemców, w dalszym ciągu w zakładach produkowana jest broń. Po zakończeniu wojny fabryka została odbudowana.

Radom i lotnictwo

Radom ma bardzo długie tradycje lotnicze, sięgają one roku 1927. To w tym roku przystąpiono do budowy w mieście lotniska wojskowego. Na jego teren przeznaczone zostało 100 ha gruntów we wsi Sadków. W roku 1935 na Sadkowie rozpoczyna działalność Szkoła Pilotów Rezerwy, a w roku 1937 Szkoła Podchorążych Rezerwy Lotnictwa. W chwili wybuchu II wojny działalność szkoleniowa zostaje przerwana. W 1951 roku w mieście zostaje otwarta Oficerska Szkoła Lotnicza imienia Żwirki i Wigury. Już 7 lat później powstaje 60. Lotniczy Pułk Szkolno-Bojowy. Szkoła działa na dzisiaj, zmianie uległa jej nazwa. Obecnie jest to 2. Ośrodek Szkolenia Lotniczego.

Atrakcje miasta i okolic

Radom na pewno należy do miast, które warto odwiedzić. Jedną z największych atrakcji miasta jest Muzeum Wsi Radomskiej. Na terenie pięknie położonego skansenu można zobaczyć chaty, remizę, dom ludowy i inne obiekty kultury materialnej zebrane z okolicznych wsi. W skansenie organizowane są liczne wystawy czasowe, warsztaty kreatywne nie tylko dla najmłodszych. 15 km od Radomia położone jest Orońsko. W miejscowości tej mieści się Centrum Rzeźby Polskiej. W Centrum zgromadzone zostały głównie dzieła sztuki z II połowy XX wieku. Z radomskiego zamku zachowała się jedynie część „Domu Wielkiego”. Mieści się w nim plebania, jak wyglądał zamek można zobaczyć tylko na makietach. W Radomiu mieści się także Muzeum Sztuki Współczesnej imienia Jacka Malczewskiego. Siedzibą muzeum są 2 kamieniczki przy ulicy Rynek.